Berfend BER - Dondurma dünya'nın en çok sevilen besleyici tatlılarından biridir. Özellikle sıcak bölgeler veya yaz mevsimlerinde lezzetle ve keyifle serinlemenin en güzel yöntemidir. Hele, çocuklarımızın mutluluğu demektir.
Çocukluk yıllarımda sokak yiyecekleri içersinde yaz aylarının vazgeçilmezi her daim dondurma sokak satıları olmuştur. Mahaleye özellikle " sade, kaymaklı dondurma!..." diye bağırarak öğleden sonraları gelen dondurmacının başına hep sevinçle üşüşürdük. Dondurma sokak satıcısının birer, birer küllahlara dondurmayı koyarken hala " sade, kaymaklı dondurma!..."diye bağırarak devam etmesini de unutmak mümkün değil. O yıllarda seyyar dondurma satıcılarının dışında, belirli pastane veya ilçeye mal olmuş sadece dondurmacı dükkanlarında yiyebildiğimiz dondurma, bugünkü çeşitliliğinde maalesef değildi. Hele, dondurma çağ atlatılmış gibi gösterilerek, özel giyimli ve omuzunda taşıdığı koruyucu termos içerisinden çıkartılarak ambalaj içersinde satılan, tahta çubuk üzerinde meyve aromalı buz dondurmalar ise çok kötüydü. Kesinlikle tercih etmezdim. Yaşadığım bölgenin en iyi dondurması 2-3 km mesafede bulunan halen de mevcudiyetini sürdüren dondurma satan bir dükkandı. Sanırım 12-13 yaşımdan itibaren arkadaşlarımızla toplanıp, yürüyerek hep oraya giderdik.
Osmanlı döneminden itibaren varlıklarını halen sürdüren sokak satıcı dondurmacılarının bir kısmı, günümüzde dondurmanın endüstrüleşmesiyle birlikte şeker yerine sağlıksız yapay tatlandırıcılar, doğal salep yerine suni salep, süt yerine su ve süt tozu, meyve yerine yapay meyve boyası katarak dondurmayı dondurma olmaktan çıkartılmış hazır dondurmaları tezgahlarında satmakla meşguller.
Genelde her türlü mekan ve seyyar dondurma satıcısının ilgi gösterdiği bu tür ürünlerin sadece adı dondurma, üzülerek söylemem gerekiyor içeriği ise buzlu yiyecek. Hele bu ürünlerin kimisinin marka oluşu da ayrı bir handikap.
Çocukluk yıllarımda sokak yiyecekleri içersinde yaz aylarının vazgeçilmezi her daim dondurma sokak satıları olmuştur. Mahaleye özellikle " sade, kaymaklı dondurma!..." diye bağırarak öğleden sonraları gelen dondurmacının başına hep sevinçle üşüşürdük. Dondurma sokak satıcısının birer, birer küllahlara dondurmayı koyarken hala " sade, kaymaklı dondurma!..."diye bağırarak devam etmesini de unutmak mümkün değil. O yıllarda seyyar dondurma satıcılarının dışında, belirli pastane veya ilçeye mal olmuş sadece dondurmacı dükkanlarında yiyebildiğimiz dondurma, bugünkü çeşitliliğinde maalesef değildi. Hele, dondurma çağ atlatılmış gibi gösterilerek, özel giyimli ve omuzunda taşıdığı koruyucu termos içerisinden çıkartılarak ambalaj içersinde satılan, tahta çubuk üzerinde meyve aromalı buz dondurmalar ise çok kötüydü. Kesinlikle tercih etmezdim. Yaşadığım bölgenin en iyi dondurması 2-3 km mesafede bulunan halen de mevcudiyetini sürdüren dondurma satan bir dükkandı. Sanırım 12-13 yaşımdan itibaren arkadaşlarımızla toplanıp, yürüyerek hep oraya giderdik.
Osmanlı döneminden itibaren varlıklarını halen sürdüren sokak satıcı dondurmacılarının bir kısmı, günümüzde dondurmanın endüstrüleşmesiyle birlikte şeker yerine sağlıksız yapay tatlandırıcılar, doğal salep yerine suni salep, süt yerine su ve süt tozu, meyve yerine yapay meyve boyası katarak dondurmayı dondurma olmaktan çıkartılmış hazır dondurmaları tezgahlarında satmakla meşguller.
Genelde her türlü mekan ve seyyar dondurma satıcısının ilgi gösterdiği bu tür ürünlerin sadece adı dondurma, üzülerek söylemem gerekiyor içeriği ise buzlu yiyecek. Hele bu ürünlerin kimisinin marka oluşu da ayrı bir handikap.
" Ülkemizde yüzyıllardır dünyanın en leziz ve helal dondurması salep, süt ve şeker karışımından üretile gelmiştir. Dondurma bir endüstri ürünü haline geldiğinden bu yana, dondurmanın da hilelisi ve sahtesi yaygınlaştı. Süt, şeker, sahlep üçlüsü ile yapılacak dondurma gerçek dondurmadır. Kıvamını tutturamıyoruz gibi bir gerçek dışı beyanla birçok katkı kullanan üreticilerin ülke tüketicisinin inancını düşünerek jelâtini ( E441 ) dondurma ve diğer gıda maddelerinde kullanmamaya davet ediyoruz. "
Özellikle dondurma üretiminde de kullanılan jelatini ( E441 ) Bütün hayvanların, kemik ve deri gibi hayvan yan ürünlerinden elde edilir. Domuzdan üretilme işleminin daha seri ve ucuz maaliyetli olmasından dolayı imalat endüstrisinde de hammadde olarak domuz jelatini fiyatıyla tercih edilmektedir. Buna rağmen satılan ürünlerin ambalajında jelatin ( E441 ) kaynağının yazılmaması, geneli müslüman olan bir ülke insanının varlığında; dondurmayı satın alanların hem inanç hem de sağlık faktörüyle birlikte düşünmelidirler.( Tüketiciler Birliği )
_________________________________
Turkish street Food " Ice Cream"
_________________________________
Ice cream merchant, Constantinople, B. Kilburn 1898 (LOC). With their idiosyncratic cries and costumes, street vendors were integral to the symphony of sights and sounds in cities like Istanbul. This ice cream man wears a cotton shirt, and a peştemal (hand woven cotton towel) serves as an apron and makeshift money-bag. A stick balances the load of the ice cream and embroidered copper carriage for his mussel-shaped plates while keeping his hands free. The ice cream is in a barrel insulated by a white towel. It is kept cold with mountain snow. Typical Turkish ice cream is made with milk, sugar and salep, which is a flour made of orchid roots. Salep gives it a sticky texture and milky aroma. Those who sold salep, boza or roasted chestnuts in winter often switched to ice cream in summer. Common flavors were plain, sour cherry and mastic. The best thing about this street food was that it was affordable for everybody, even this poor boy who shares his ice cream with his little sister.
Source : Ottoman History Podcast
_________________________________
_________________________________
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder