Afyonkarahisar Mutfağı / Afyonkarahisar Cuisine

Kaymaklı Ekmek Kadayıf / Bread Shredded Wheat with Cream -

Tarihin her döneminde Doğu ile Batı arasında geçiş bölgesi olan Afyonkarahisar'ın tarihi, Sandıklı Kusura Höyük'te yapılan kazılara göre İ.Ö. 4000'e dek iner. Yöre, o tarihlerden bu yana kesintisiz bir yerleşim merkezidir. Hatta, Afyon'un Göller Bölgesiyle ilişkide olması nedeniyle ve yöre höyüklerinde yapılan yüzey araştırmalarında ele geçen verilere dayanarak yerleşim tarihinin İ.Ö. 8000-7500'e bile indirilmiştir.

Afyon Evi / Afyon House -

Tarihi eserler bakımından çok zengindir. Hitit ve Frigyalılara ait tarihi kalıntılar, Selçuklu ve Osmanlı devrine ait zengin eserler vardır. Afyon Kalesini Etiler yapmış ve Frigyalılar tamir ettirmişlerdir.

Afyon eski bir Türk vatanı olup, tarihi eserleri, kalesi, kaymağı, kaymak şekeri, haşhaşı, sucuğu,  kaplıca ve maden suları ile ünlü tarihi bir ilimizdir. 

Afyonkarahisar, asırlardır süren medeniyetlerinin kültürel sürecin de halk kültürünün bütün unsurlarıyla kendine özgü bir çeşitlilik sunar. Zengin yemek kültürü ile anılan birkaç ilimizden bir tanesidir. Bu yüzdendir ki Bolu/ Mengen’den sonra en iyi aşçıların Afyonkarahisar’dan çıktığı söylenmektedir.

Afyon Kaymak  /  Afyon — home to Turkey’s best cream

Afyonkarahisar’ın zengin mutfağı ağırlıkla hamura ve ete dayalı olmakla birlikte kaymağı ve lokumu gibi kendi üretimine dayanan bir çok çeşitliliği de arz eder. Sadece patlıcandan yapılan 22 çeşit yemeğin tespit edildiği İlde, 100’ün üzerinde yemek çeşidi bulunmaktadır.

Parmak Sucuk                                           Kangal Sucuk

Bu zenginlik özellikle düğün, doğum ve asker yemeklerinde kendini göstermektedir. 10-12 kişilik meydan sofralarında yenen bu yemekler, geleneksel sofra adabı içerisinde ve Afyonkarahisar’a özgü bir sıraya dayalıdır. Bu nedenle belli bir sırayı takip etmesinden dolayı “Sıra Yemeği” adını almaktadır. Sıra yemeğine çorba yemeği ile başlanır, daha sonra et yemeği (bütüm et, afyon kebabı, pilav üstü kavurma vb.) arkasından mevsime göre sebze yemekleri gelir. Börek bu yemeklerin vazgeçilmez yiyeceğidir. Böreğin yanında vişne hoşafı ikram edilir, arkasından tatlı (kaymaklı ekmek kadayıfı, baklava, irmik helvası, hurma tatlısı vb.) yendikten sonra üzerine bamya yemeği gelir. Sıra yemeği, meyve yada sütlü tatlının yenilmesi ve yemek duası ile sona erer. 

Afyonkarahisar yemek kültüründe, yemekleri şöyle gruplandırabiliriz; 

Buğdaydan Yapılan Yiyecekler: 

Bulgur yemekleri  -  Düğün yemekleri (Çullama köfte, sulu köfte, iliba'da dolması, sırt dolması)  - Göce yemekleri (Göce köftesi, göce tarhanası, keşkek) -  Hamur işleri ( Arabaşı, ağzıaçık, bükme, börek, bazlama, börek kenarı, haşhaşlı börek, ikiz börek, katmer, ocak bükmesi, şepit, cızdırma, cücü, çörek, nohut çöreği, dolama, ev hamuraşı ev makarnası, nuska hamuraşı, sakala çarpan, velense hamuraşı, miyane çorbası övme, peksimet, ak pide, haşhaşlı pide, katıklı pide, yalım pidesi, halka pişi, lokma pişi, düz pişi). 

Et Yemekleri

Parça et, yoğurtlu et  - İşkembe yemekleri (çorba, kıyma, kızartma, söğüş, tas eti. )  - Özbek pilavı  - Paçık 

Sebze Yemekleri

Afyon salatası - Patlıcan yemekleri (Patlıcan böreği, bütün (parça) et patlıcan, yanı yarma,nohutlu patlıcan, kavurmalı patlıcan kebabı, patlıcan küllemesi, patlıcan dolması, yoğurtlu sarımsaklı patlıcan kızartması, imam bayıldı, patlıcan köftesi, patlıcan çöp kebabı, patlıcan ezmesi, patlıcan pilakisi, etli patlıcan sarması, etli patlıcan yahnisi, patlıcan doğraması, patlıcanlı pilav, patlıcan oturtma, hünkar beğendi, patlıcan gömmesi, patlıcan turşusu, patlıcan sırt dolması.)  - İlibada dolması - Sırt dolması  - Şakşuka  - Zürbiye

Tatlılar
Kaymaklı şeker - Afyon lokumu - Kaymaklı ekmek kadayıfı- Vişneli, kaymaklı  ekmek kadayıfı - Baklava - İrmik helvası - Hurma tatlısı

_________________________________

Afyon Cuisine

_________________________________

Afyon’s consisting of various communities like Turkmen, Circassians and Azerbaijanis has contributed to a rich local food culture. The food culture of Afyon which has separated itself from the Aegean food culture has been under heavy influence of the central Anatolia. Besides the meat and vegetable dishes, the pastries are also a very important part of Afyon’s food culture. These pastries are mostly flavored with hashish which is characteristic for the Afyon region. 

Afyon’s kitchen is rich in variety and forms a balanced menu. Meat dishes like Bütüm Meat, Ramadan Kebap, Paçık, Duvaklı… etc.; vegetable dishes like Eggplant Patty, Eggplant, Leeks, Pumpkin, Parsley Mousaka, Sour Okra, Stuffed İlibada…etc.; soups like Sakala Çarpan, Göce Tarhana etc. and also pastries like Uzbek Pilaf, cracked wheat with hashish belong to the specialties of Afyon.

 As for dessert, the ones I like the most are crumpets in thick syrup, Fırma Baklava and creamy toffees which are all flavored with the cream obtained from the milk of the buffalos that are unique to Afyon. Even though at first glance these interesting names don’t say much, I can guarantee you that they all taste delicious.

 When there is such a rich and varied food culture, it is not difficult to understand why the food gets the seat of honor on the special days. The “Meal Row” that is eaten on feast tables which are set on special days in Afyon is part of this important tradition… On a Meal Row the diversity of the meals change from 10-15 to 40 depending on the occasion of that day. It seems that they even serve “okra soup” at the end of the Food Row to ease the digestion.

EGE MUTFAĞI - AEGEAN CUISINE 
Kaynak : 
İl kültür ve turizm
Anatolia Spirit
Berfend Ber
_________________________________

_________________________________