Samsun Mutfağı / Samsun Cuisine

Tirit

Samsun ilinde ekonomi, büyük ölçüde tarıma dayanır. Tahıl türlerinden en çok mısır ekilir. Buğday ekimi mısırdan sonra ikinci sırayı alır. Baklagillerden fasulye önemlidir. Sanayi bitkilerinden tütün  ve şekerpancarı  önemlidir.  Ayçiçeği üretimi gelişmektedir. Meyveler arasında ağaç sayısı bakımından fındık başta gelir  Öteki meyvelerden elma  ve şeftali önemlidir.

Samsun ilinde hayvancılık da gelişmiştir. Gelemen Tarım işletmesi’nde, hayvan soyunun geliştirilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Samsun ve çevresinde çeşitli deniz ve tatlı su balığı avcılığı yapılabilmekltedir. Mevsimine göre hamsi, barbunya, istavrit, kefal, mezgit, çinekop, palamut ve kalkan yeme imkanı bulunan Samsun’da ayrıca sazan, yayın, levrek, alabalık ve turna gibi tatlı su balıkları da her dönemde restoranlarda servis edilebilmektedir. Yer pancarı, mısır, kara lahana ve hamsi katkılı çeşitli çorba ve yemekler de Samsun yöresinin özgün yemekleri olarak bilinmektedir. Bununla birlikte “Karadeniz” adıyla bilinen Samsun pidesi özellikle Bafra ve Termeli girişimcilerin İstanbul başta olmak üzere büyük kentlerde açtığı fırınlarda Türk halkının beğenisini kazanmıştır.

Tirit

Samsun mutfağında mısır, karalahana, fasulye, et, pirinç ve hamurlu yiyecekler ağırlık taşır. Yörenin geleneksel beslenmesinde önemli yer tutan kaz, tavuk, ördek gibi kümes hayvanlarından, tirit, lepsi, herse, kaz çevirmesi gibi yöresel yemekler yapılır. Yabani bitkilerden birçok yemeğin yapıldığı yörede, ısırgan, kırçın, kaydırayak gibi bitkilerden çeşitli çorbalar ve kavurmalar pişirilir. Mısır ekmeğinin çok tüketildiği Samsun ilinde, buğday unundan yapılan “ Çarşamba pidesi ” oldukça ünlüdür.

Yöreye ait yemekler arasında Tirit (Kaz Yufkası), Yer Pancarı (Yazı Pancarı), Mısır Çorbası, Yoğurtlu Çorba, Mercimekli Bulgur Pilavı, Lepsi (*) , Keşkek, Karalahana Çorbası, Hamsili Ekmek, Hamsili Pilav (İli Pilav) ve Kocakarı Gerdanı (Burma) sayılabilir.

Samsun yemekleri Alaçam, Asarcık, Ayvacık, Bafra, Çarşamba, Havza, Kavak, Ladik, 19 Mayıs, Salı Pazarı, Tekkeköy, Terme, Vezirköprü ve Yakakent ilçelerine görede farklılık gösterir;


ALAÇAM
Tavuk eti ile yapılan herse, özellikle Çerkez köylerinde yapılan Aluş yemekleri; Çiğ kıymadan içine baharat katılarak yapılan kapaklı pidesi, Palamut balığından yapılan palamut dolması Alaçam'a özgü olup, çok beğenilen yemeklerdir. Bahar üzeri yapılan Koyun peyniri oldukça meşhurdur.

ASARCIK
Yörede çerkez tavuğu ve kaz yufkası yaygın olarak yapılan yemeklerdir.

AYVACIK
İlçede ve yöresinde geleneksel yemek olarak "keşkek" ve "Haluç" meşhurdur.

BAFRA
Bafra pidesi, köftesi, Nokulu (Lokul) ve kaymaklı lokumu ile ünlüdür. Nokul hamurdan içine ceviz ve kuru üzüm konularak yapılır. Birde meşhur bal kaymak dondurması vardır.

ÇARŞAMBA
Keşkek, Mısır Pastası, Mısır Çorbası, Karalahana Çorbası ve Sarması, Kaztiridi gibi mahalli yemekler yapılmaktadır.

HAVZA
Samsun'un hemen hemen tüm ilçelerinde olduğu gibi keşkek ve tirit Havza'nın da en meşhur yemeğidir. Havza'da hamur işleri de yaygın olarak yapılmaktadır.

KAVAK
Kavak yöresinin en meşhur yemeği kaz etiyle yapılan selittir. Kazın eritilen yağına batırılmış yufkalarla içinde kaz eti bulunan bulgur pilavı birlikte yenir.

LADİK
İlçede yapılan yöresel yemeklerin çoğu hamur işidir. Bunlar; Erişte, Tutmaz Aşı, Mantı, İşkefe Tatlısı, Kaz Pilavı ve seridi, Çerkez Halüğü, Çerkez Şibsisi, Dabusun, Malakto, Gobi, Lobiya, Lobya, Hoşmerim, Kadayani Ekmek gibi çok çeşitlidir. Yöresel yemeklerin dışında Ladik'in Tandır Kebabı da oldukça meşhurdur.

19 MAYIS
İlçeye Alaçam'dan gelip yerleşenlerin Keşkeği ve Pıtıl ekmeği meşhurdur. Balkanlardan gelenlerin börekleri ile etli pilavı, oda sıcaklığında kurutulmuş et ve ciğer yemekleri, tarhana çorbası, özel fırında pişirilmiş somun ekmekleri ile günlük pişirilen saç ekmeği meşhurdur.

SALIPAZARI
İlçenin kendine özgü yemek çeşitleri vardır. Bunlardan bazıları kısaca anlatıldıkları gibi yapılmaktadır. Zagi Yani: Koyun eti, un, pirinç, tereyağı, ceviz, höğmen, çorotu, safran, pul biber, sarımsak karıştırılarak yapılır. Makaktu: Taze fasulye, ceviz, yeşilkinzi, sarımsak, koruk, irhan gibi malzemelerle yapılır. Bileki Ekmeği: Mısır unu kaynar su ile yoğrulup üzerinde defne ve tahnal yaprakları serilir ve öylece pişirilir. Çerkez Pastası: Mısırunu, süt, yumurta ve tereyağı ile pişirilip, üzerine et kavurması konularak yenir.

TEKKEKÖY
Yöre yemekleri arasında Kazlı Pilav, Etli Yufka, Fırın Kebabı yaygın olarak yapılmaktadır. Tekkeköyde hamsili yemeklerde yapılmaktadır. Bunlar; hamsi tava, hamsili pilav, hamsili ekmek, kiremitte hamsi gibi yemeklerdir.

TERME
Yörede en ünlü yemek keşkektir. Tirid, mısır çorbası, lepsi, hamsili pilav vb. gibi yemeklerde sıklıkla yapılır.

VEZİRKÖPRÜ
İlçenin kendine has yemeklerinden en ünlüsü, genellikle düğünlerde pişirilen keşkektir. Keşkek üzerine etli ve nohutlu yahni dökülerek yenir. İlçede katık (süzme yoğurt) la yapılan yemeklerde meşhurdur. Bunlar; katık böreği, mecik, katıklı ekmek, katık sündürme vb. dir. Ayrıca; tandır kebabı, orman kebabı, kuzu çevirmesi ve çeşitli hamur işleri de en belirgin yemeklerdendir.

YAKAKENT
En önemli yemek içli mantıdır. Kıymalı ve cevizli olarak yapılan mantı sarımsaklı yoğurtla yenir. Ördek ve tavuk etinden tirit de yapılır.

(*) Lepsi

Pişirilen tavuk parçalanır, tencerede kaynayan suya atılır ve üzerine mısır unu eklenip muhallebi kıvamına gelinceye değin ocakta tutulur. Ateşten indirildikten sonra sarımsak, biber, “kinzi” gibi baharatlardan hazırlanan sos, yemeğin üstüne dökülür.
(*) Tirit

Haşlanmış kazın suyundan yapılan pilav bir tepsiye alınır ve kaz eti parçalar halinde pilavın üstüne yayılır. Bu arada sacda pişirilen yufkalar, kaz suyuna banılarak ıslatılır ve etli pi-lavın üzerine konur. Yemek elle yenir ve yanında ayran ya da yoğurt bulun-durulur.

________________________________

Samsun Cuisine 

_________________________________

On May 19, 1919, Mustafa Kemal Atatürk arrived in Samsun in order to start the national resistance movement. For this reason, Samsun, which has an important place in the history of the Turkish Republic, also possesses a rich cuisine. A variety of fish from its blue seas is found in the cuisine of Samsun, amid its hazelnuts, corn, beans, and greens. Pastries and desserts crafted in skillful hands are available in considerable variety. In Samsun cuisine, it is possible to find any dish specific to Black Sea region.


Samsun is a famous province with its cuisine of Black Sea.Keşke and Titret take first place in cuisine.Cabbage dishes, yogurt, corn soup,writing beet, sweet old woman in the neck are some of Samsun spesific meals.

There is a bread known as the village bread that special to the people who live in plateaus of Samsun and today it is still sold as Samsun bread or village bread.

Another famous food in Samsun cuisine is Samsun Pide.Pide has really a world fame. Corn, cabbage and beans take important places in nutrition habits of Samsun.

Also, Tir Meal,Yer Pancarı Meal,Corn Soup,Yogurt Soup,Lentil Bulgur Rice,Keşkek Meal,Broccoli Soup,Anchovy Bread,Anchovy Rice and Kocakarı Gerdanı desert are the unique foods of Samsun.The most famous food of these foods is Tirit Meal.Tirit Meal is very delicious that consists of goose meat,bulgur and chicken dish.

 Karadeniz Mutfağı / Black Sea Cuisine 
Kaynak :

Berfend BER

_________________________________

_________________________________